Διάβασα συμπτωματικά προ ολίγου συνέντευξη του Προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών στην Ημερησία, όπου εξηγεί γιατί κατά τη γνώμη του θα αποτύχουν οι νέες ρυθμίσεις για την επιτάχυνση της πολιτικής δίκης οι οποίες τίθενται σε ισχύ την 1.1.2016. Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί προκαλούν απογοήτευση…
Περιέχουν ατεκμηρίωτες γενικολογίες που επιχειρούν να εντυπωσιάσουν, όπως η αναφορά σε υποτιθέμενη παραβίαση ατομικών δικαιωμάτων από τις νέες ρυθμίσεις.
Επίσης άλλα επιχειρήματα χαρακτηρίζονται από λαϊκισμό. Ενδεικτικά, το γεγονός ότι θα δημιουργηθούν δύο κατηγορίες δικών με διαφορετική διαδικασία – παλιές μέχρι 31.12.2015 και νέες από 1.1.2016 θα είναι, λέει αρνητικό. Δηλ. μπορεί να σκεφτεί κανείς ότι προτείνει να διατηρήσουμε το ισχύον απίστευτα χρονοβόρο σύστημα, διότι αν το αλλάξουμε… θα θιγούν όσοι έχουν ήδη ασκήσει αγωγή!!! Και το εντελώς αντιφατικό συμπέρασμα στο οποίο εμμέσως καταλήγει; Κάντε αγωγές μέχρι το τέλος του έτους για να μην μπλέξετε στο νέο σύστημα που θα είναι πολύ χειρότερο. Γιατί θα είναι χειρότερο: Επειδή δεν έχουμε αρκετούς δικαστές και δικαστικούς υπαλλήλους! Μύλος…
Τα επιχειρήματα είναι σαθρά και κατά την γνώμη μου ιδιαίτερα επικίνδυνα, διότι αποκρύπτουν το πρόβλημα, άρα αποκλείουν τη λύση του.
Πιο συγκεκριμένα: Σήμερα για να δικάσει κανείς μία διαφορά στην Αθήνα μπορεί να περιμένει ως και 3 έτη (σε κάποιες περιπτώσεις λιγότερο ή πολύ περισσότερο, αλλά αυτό απαιτεί ανάλυση που δε χωράει εδώ). Με το νέο σύστημα οι εμπνευστές του υπόσχονται απόφαση σε 8 μήνες!!! Προσέξτε όχι εκδίκαση, απόφαση. Όμως ο Πρόεδρος του ΔΣΑ προτείνει να τρέξουμε να εκμεταλλευτούμε το καλό παλιό γνωστό σύστημα…
Βέβαια, για να ειπωθεί και του συνδικαλιστή το δίκαιο, δυστυχώς μπορεί να θεωρηθεί βέβαιο ότι οι νέες ρυθμίσεις δεν θα επιτύχουν το στόχο τους. Όχι όμως για το λόγο που ισχυρίζεται ο Πρόεδρος του ΔΣΑ. Δε θα επιτύχουν, διότι οι δομές του συστήματος απονομής Δικαιοσύνης είναι πρωτίστως χαοτικές. Η διαδικασία των δικαστηρίων (δικονομία) έχει διαμορφωθεί με σκοπό να υπηρετεί ανάγκες παλιότερων εποχών. Μάλιστα αυτή τη δικονομία καλείται να εφαρμόσει μία διοικητική δομή που έχει οργανωθεί και στελεχωθεί σε μεγάλο βαθμό πελατειακά και λαϊκιστικά. Μία δομή που αναπαράγεται χωρίς καμία στοχοθεσία και χωρίς διαδικασίες που θα συντείνουν στην επίτευξη αποτελεσμάτων. Επίσης οι νέες ρυθμίσεις δε θα επιτύχουν για μία σειρά τεχνικών λόγων, δηλ. καλύτερης κατάστρωσης των ίδιων των διατάξεων. Όμως για ακόμη μία φορά οι συνδικαλιστικές ηγεσίες αντί να κάνουν παρεμβάσεις υπέρ της μεταρρύθμισης και του εκσυγχρονισμού του συστήματος, απαξιώνουν την όποια αλλαγή και προτρέπουν στη διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης που δε θα την έλεγες και ιδανική…
Όμως οι νέες ρυθμίσεις στη δικονομία που κατηγορεί ο Πρόεδρος του ΔΣΑ θα μπορούσαν με στοχευμένες αλλαγές να λειτουργήσουν (βλ. άρθρο μου στο Συνήγορο, τεύχος Ιουλίου Αυγούστου 2015). Για να γίνει αυτό θα πρέπει να ενταχθούν σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αλλαγών πέραν της δικονομίας οι οποίες θα στοχεύουν στην ίδια τη δομή της Δικαιοσύνης. Ενδεικτικά αναφέρω την ανάδειξη των εναλλακτικών μορφών επίλυσης διαφορών (υποχρεωτική διαμεσολάβηση σε κατηγορίες υποθέσεων και διαιτησία) και τη δημιουργία ειδικών τμημάτων δικαστηρίων από ειδικούς δικαστές (βλ. άρθρο μου στην Καθημερινή 25.7.2015).
Έτσι και θα περιοριστούν οι υποθέσεις που θα πηγαίνουν στα δικαστήρια και θα επέλθει όχι μόνο επιτάχυνση στην απονομή Δικαιοσύνης αλλά και βελτίωση της ποιότητάς της.
Από τους εκπροσώπους μας αναμένουμε λύσεις και σαφείς προτάσεις. Όχι καταγγελίες ούτε ευχολόγια. Ο σύγχρονος κόσμος είναι ο κόσμος των ειδικών, είτε μας αρέσει είτε όχι. Ο ρόλος των πολιτικών και λοιπών εκπροσώπων είναι να εντάσσουν τη γνώση των ειδικών σε πλαίσια πολιτικής την οποία μετά θα υλοποιούν ή θα προτείνουν σε όσους υλοποιούν. Όλα τα άλλα μας κρατούν στο βάλτο…
Χάρης Μεϊδάνης